ਸਰਦੀਆਂ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਗੁੜ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਗੁੜ ਦਾ ਸਵਾਦ ਤਾਂ ਵਧੀਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਸਵਾਦ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਗੁੜ ਦੇ ਕਈ ਸਿਹਤ ਲਾਭ ਵੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਸਰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਖਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਸਾਨੂੰ ਗੁੜ (Jaggery) ਖਰੀਦਦੇ ਸਮੇਂ ਕੁੱਝ ਗੱਲਾਂ ਦਾ ਖਾਸ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਸਰਦੀਆਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਗੁੜ ਦੀ ਮੰਗ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਲਾਲਚੀ ਲੋਕ ਨਕਲੀ ਗੁੜ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਵੇਚਣ ਲੱਗ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਨਕਲੀ ਗੁੜ ਖਰੀਦ ਰਹੇ ਹੋ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਖਾ ਰਹੇ ਹੋ ਤਾਂ ਇਸ ਵਿੱਚ ਸੋਡੀਅਮ ਅਤੇ ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ ਕਾਰਬੋਨੇਟ ਹੋਣ ਦਾ ਖਤਰਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਕੋਈ ਫਾਇਦਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਅਤੇ ਇਹ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਹੋਰ ਬਿਮਾਰ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਇੱਥੇ ਨਕਲੀ ਗੁੜ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਿਵੇਂ ਕਰੀਏ…
ਰੰਗ ਦੁਆਰਾ ਪਛਾਣੋ
ਅਸਲੀ ਗੁੜ ਇਸ ਦੇ ਰੰਗ ਤੋਂ ਪਛਾਣਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਸਲੀ ਗੁੜ ਦਾ ਰੰਗ ਹਲਕਾ ਪੀਲਾ ਜਾਂ ਥੋੜ੍ਹਾ ਭੂਰਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਫ਼ ਅਤੇ ਚਮਕਦਾਰ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਕਾਲਾ, ਚਿੱਟਾ ਜਾਂ ਹੋਰ ਰੰਗਦਾਰ ਧੱਬੇ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਨਕਲੀ ਜਾਂ ਮਿਲਾਵਟੀ ਗੁੜ ਵਿਚ ਛੋਟੇ-ਛੋਟੇ ਚਿੱਟੇ ਕਣ ਜਾਂ ਧੱਬੇ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦਾ ਰੰਗ ਅਸਲੀ ਗੁੜ ਨਾਲੋਂ ਗੂੜਾ ਭੂਰਾ ਜਾਂ ਕਾਲਾ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਰੰਗ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਦੇਖ ਕੇ ਅਸਲੀ ਅਤੇ ਨਕਲੀ ਗੁੜ ਨੂੰ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਵੱਖ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਗੁੜ ਦਾ ਸਵਾਦ ਦੱਸਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਅਸਲੀ ਹੈ ਜਾਂ ਨਕਲੀ। ਅਸਲੀ ਗੁੜ ਦਾ ਸਵਾਦ ਬਹੁਤ ਖੁਸ਼ਬੂਦਾਰ ਅਤੇ ਸੁਆਦੀ ਮਿੱਠਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਅਸਲ ਗੁੜ ਵਿੱਚ ਗੰਨੇ ਦੀ ਮਿੱਠੀ ਖੁਸ਼ਬੂ ਸਾਫ਼ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਸਵਾਦ ਨਾ ਤਾਂ ਬਹੁਤਾ ਮਿੱਠਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਬਿਲਕੁਲ ਕੌੜਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਨਕਲੀ ਜਾਂ ਮਿਲਾਵਟੀ ਗੁੜ ਕਈ ਵਾਰ ਸਵਾਦ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਮਿੱਠਾ ਜਾਂ ਕੌੜਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਗੁੜ ਤੋਂ ਗੰਨੇ ਦੀ ਮਹਿਕ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੀ। ਇਸ ਲਈ ਸਵਾਦ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਅਸਲੀ ਅਤੇ ਨਕਲੀ ਗੁੜ ਨੂੰ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਵੱਖ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਤਰਲਤਾ ਦੁਆਰਾ ਅਸਲੀ ਗੁੜ ਦੀ ਪਛਾਣ
ਗੁੜ ਨੂੰ ਗੈਸ ‘ਤੇ ਕੜਾਹੀ ਵਿੱਚ ਗਰਮ ਕਰਕੇ ਪਛਾਣਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਸਲੀ ਗੁੜ ਦੀ ਤਰਲਤਾ ਥੋੜੀ ਚਿਪਚਿਪੀ ਅਤੇ ਮੋਟੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਵਗਦਾ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਨਕਲੀ ਜਾਂ ਮਿਲਾਵਟੀ ਗੁੜ ਬਹੁਤ ਪਤਲਾ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਵਾਲਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਅਜਿਹਾ ਗੁੜ ਤਰਲ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਵਹਿ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
