ਆਗਾਮੀ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਨਿਰਮਲਾ ਸੀਤਾਰਮਨ ਵੀਰਵਾਰ (1 ਫਰਵਰੀ) ਨੂੰ ਅੰਤਰਿਮ ਬਜਟ ਪੇਸ਼ ਕਰੇਗੀ। ਬਜਟ ਵਿੱਚ ਟੈਕਸਦਾਤਾਵਾਂ, ਕਿਸਾਨਾਂ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰੀ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਭਰਮਾਉਣ ਲਈ ਲੋਕਪ੍ਰਿਅ ਐਲਾਨ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਮੌਜੂਦਾ ਸਾਲ 2023-24 ਵਿੱਚ, ਮੋਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਲਈ ਪੂੰਜੀ ਖਰਚ ਲਈ 10 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਅਲਾਟ ਕੀਤੇ ਸਨ, ਤਾਂ ਜੋ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰੀ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚਾ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਬਜਟ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵਿੱਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਰਿਪੋਰਟ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਅਗਲੇ ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ 5 ਟ੍ਰਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਦੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਤੀਜੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਬਣ ਜਾਵੇਗੀ। ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ‘ਚ ਚੀਨ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਦੂਜੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ‘ਚ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਹੈ।
ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ 3.4 ਟ੍ਰਿਲੀਅਨ ਅਮਰੀਕੀ ਡਾਲਰ ਸੀ
2023 ਵਿੱਚ ਚੀਨ ਦਾ ਆਮ ਬਜਟ 3.4 ਟ੍ਰਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਸੀ ਅਤੇ ਖਰਚਾ 27.5 ਟ੍ਰਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਚੀਨ ਆਪਣੇ ਬਜਟ ਦਾ ਵੱਡਾ ਹਿੱਸਾ ਡਿਫੈਂਸ ‘ਤੇ ਖਰਚ ਕਰਦਾ ਹੈ। 2023 ਵਿੱਚ ਚੀਨ ਦਾ ਡਿਫੈਂਸ ਬਜਟ 227.8 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਨਿਰਧਾਰਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ 2022 ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ 7.2 ਫੀਸਦੀ ਵੱਧ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਚੀਨ ਅਜੇ ਵੀ ਰੱਖਿਆ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਨਾਲੋਂ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਪੈਸਾ ਖਰਚ ਕਰਦਾ ਹੈ। 2023 ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਰੱਖਿਆ ਬਜਟ $797.7 ਬਿਲੀਅਨ ਸੀ।
105.9 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦਾ ਕਰਜ਼ਾ ਚੁਕਾਇਆ ਗਿਆ
ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਚੀਨ ਨੇ 2023 ‘ਚ 105.9 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਦਾ ਕਰਜ਼ਾ ਮੋੜਿਆ, ਜੋ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ 10.8 ਫੀਸਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੀ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ, ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਲਈ ਚੀਨ ਦਾ ਬਜਟ 48.1 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਸੀ। ਇਸ ‘ਚ 2 ਫੀਸਦੀ ਦਾ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਜਨਤਕ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੇ ਬਜਟ ਵਿੱਚ ਕਟੌਤੀ
ਜਨਤਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਚੀਨ ਦਾ ਬਜਟ $30.6 ਬਿਲੀਅਨ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ 2022 ਦੇ ਬਜਟ ਨਾਲੋਂ 6.4 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵੱਧ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਚਾਈਨਾ ਪਬਲਿਕ ਸਰਵਿਸ ਦੇ ਬਜਟ ‘ਚ 0.7 ਫੀਸਦੀ ਦੀ ਕਟੌਤੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। 2023 ਵਿੱਚ ਪਬਲਿਕ ਸਰਵਿਸ ਬਜਟ $23 ਬਿਲੀਅਨ ਸੀ।
ਸਿੱਖਿਆ ‘ਤੇ ਕਿੰਨਾ ਖਰਚ ਕਰਦਾ ਹੈ ਡ੍ਰੈਗਨ ?
ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਗੁਆਂਢੀ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਸਿੱਖਿਆ ਬਜਟ 2023 ‘ਚ 22.8 ਅਰਬ ਰੁਪਏ ਸੀ, ਜੋ 2022 ਦੇ ਬਜਟ ਨਾਲੋਂ 2 ਫੀਸਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਕੂਟਨੀਤੀ ਲਈ ਚੀਨ ਦਾ ਬਜਟ 8 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਸੀ, ਜੋ ਪਿਛਲੇ ਬਜਟ ਨਾਲੋਂ 12.2 ਫੀਸਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੀ।