ਕਿਸੇ ਆਪਣੇ ਨੂੰ ਗੁਆਉਣ ਦਾ ਦਰਦ ਉਹੀ ਜਾਣ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨੇ ਆਪਣਿਆਂ ਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਲਈ ਗੁਆ ਦਿੱਤਾ ਹੋਵੇ। ਪਰ ਜੇ ਉਹ ਮਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਜ਼ਿੰਦਾ ਹੋ ਜਾਣ ਤਾਂ ਕੀ ਹੋਵੇਗਾ? ਜੀ ਹਾਂ, ਅੱਜਕਲ੍ਹ ਗੁਆਂਢੀ ਦੇਸ਼ ਚੀਨ ‘ਚ ਕੁਝ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਮਰੇ ਹੋਏ ਜੀਆਂ ਨੂੰ ‘ਮੁੜ ਸੁਰਜੀਤ’ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਜ਼ਾਹਿਰ ਹੈ, ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਤੁਸੀਂ ਸੋਚਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਪਰ ਇਹ ਸੱਚ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, ਇਹ ਸਭ ਆਰਟੀਫੀਸ਼ੀਅਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ (AI) ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿਵੇਂ।
ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਮ੍ਰਿਤਕ ਪਰਿਵਾਰਕ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ‘ਮੁੜ ਜ਼ਿੰਦਾ’ ਕਰਨ ਲਈ AI ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਨਵੀਂ ਤਕਨੀਕ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕਈ ਇਤਰਾਜ਼ ਹਨ। ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਕੁਝ ਮਾਹਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਆਪਣੇ ਅਜ਼ੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਗੁਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਲੋਕ ਨਿਸ਼ਚਤ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਲੱਭ ਕੇ ਕੁਝ ਤਸੱਲੀ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰ ਸਕਣਗੇ।
ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਸੀ ਸੀਕੂ ਵੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਇਸ ਤਕਨੀਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਆਪਣੇ ਮਰਹੂਮ ਪੁੱਤਰ ਜ਼ੁਆਨਮੋ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਸ ਵਿਚ ਉਸ ਆਦਮੀ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਨੂੰ ਉਹ ਗੱਲਾਂ ਕਹਿੰਦੇ ਸੁਣਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜੋ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਜ਼ਿੰਦਾ ਰਹਿੰਦਿਆਂ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਕਹੀਆਂ ਸਨ।
ਇੱਕ ਨਿਊਜ਼ ਏਜੰਸੀ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਪੂਰਬੀ ਚੀਨ ਦੇ ਇੱਕ ਕਬਰਸਤਾਨ ਵਿੱਚ, ਸੋਗਮਈ ਪਿਤਾ ਸੀਕੂ ਆਪਣਾ ਫੋਨ ਕੱਢ ਕੇ ਆਪਣੇ ਪੁੱਤਰ ਦੀ ਕਬਰ ‘ਤੇ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਫਿਰ AI ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਰਿਕਾਰਡਿੰਗ ਨੂੰ ਚਾਲੂ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਰਿਕਾਰਡਿੰਗ ‘ਚ ਜੁਆਨਮੋ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਸੁਣੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ, ‘ਮੈਂ ਜਾਣਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਮੇਰੇ ਕਾਰਨ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਦੁਖੀ ਹੋ। ਦੋਸ਼ੀ ਅਤੇ ਬੇਵੱਸ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ।” ਉਹ ਅੱਗੇ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਭਾਵੇਂ ਮੈਂ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਦੁਬਾਰਾ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ, ਮੇਰੀ ਆਤਮਾ ਅਜੇ ਵੀ ਇਸ ਦੁਨੀਆ ਵਿਚ ਹੈ ਜੋ ਸਦਾ ਲਈ ਤੁਹਾਡਾ ਸਾਥ ਦੇਵੇਗੀ।
ਸੀਕੂ ਨੇ ਨਿਊਜ਼ ਏਜੰਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, “ਇਕ ਵਾਰ ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਅਸਲੀਅਤ ਅਤੇ ਮੈਟਾਵਰਸ ਨੂੰ ਸਿੰਕ੍ਰੋਨਾਈਜ਼ ਕਰ ਲੈਂਦੇ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਪੁੱਤਰ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਰੱਖ ਸਕਾਂਗਾ।” ਆਦਮੀ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਉਸ ਨੂੰ ਇਸ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਸਿਖਲਾਈ ਦੇ ਸਕੇਗਾ ਕਿ ਜਦੋਂ ਵੀ ਉਹ ਉਸ ਨੂੰ ਦੇਖੇ, ਤਾਂ ਸਮਝੇ ਕਿ ਉਹ ਉਸਦਾ ਪਿਤਾ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, ਸੀਕੂ ਆਪਣੇ ਮਰਹੂਮ ਬੇਟੇ ਦਾ ਵਰਚੁਅਲ ਰੇਪਲਿਕਾ ਬਣਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਬਿਲਕੁਲ ਉਸ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਵਾਂਗ ਵਿਵਹਾਰ ਕਰੇਗਾ।
ਏਆਈ ਫਰਮ ਸੁਪਰਬ੍ਰੇਨ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਅਤੇ ਸੀਕੂ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਸਹਿਯੋਗੀ ਝਾਂਗ ਜ਼ੇਵੇਈ ਨੇ ਕਿਹਾ, ਚੀਨ ਏਆਈ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਅੱਗੇ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਹਨ ਜੋ ਅਜਿਹੀਆਂ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਇਹ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤਕਨੀਕ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਹੈ।
ਜ਼ੇਵੇਈ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੰਪਨੀ ਬੇਸਿਕ ਅਵਤਾਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ 10,000 ਤੋਂ 20,000 ਯੂਆਨ (ਭਾਵ 2 ਲੱਖ 38 ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ) ਤੱਕ ਚਾਰਜ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਬਣਾਉਣ ‘ਚ ਕਰੀਬ 20 ਦਿਨ ਲੱਗਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦਾ ਸਰੀਰ ਮੌਜੂਦ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ, ਪਰ ਉਸਦਾ ਡਿਜੀਟਲ ਸੰਸਕਰਣ ਸਦਾ ਲਈ ਮੌਜੂਦ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।