ਮੋਦੀ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਨਵੇਂ ਆਮਦਨ ਕਰ ਬਿੱਲ ਵਿੱਚ ਕਈ ਵੱਡੇ ਬਦਲਾਅ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ।
ਕੇਂਦਰੀ ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਨਿਰਮਲਾ ਸੀਤਾਰਮਨ ਵੱਲੋਂ ਐਲਾਨਿਆ ਗਿਆ ਨਵਾਂ ਆਮਦਨ ਕਰ ਬਿੱਲ (New Income Tax Bill 2025) ਕੱਲ੍ਹ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਲੋਕ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, 1 ਫਰਵਰੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਬਜਟ ਭਾਸ਼ਣ ਦੌਰਾਨ, ਨਿਰਮਲਾ ਸੀਤਾਰਮਨ ਨੇ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਆਮਦਨ ਟੈਕਸ ਬਿੱਲ ਲਿਆਉਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਸੀ।
ਬਿੱਲ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਸਨੂੰ ਵਿਸਤ੍ਰਿਤ ਚਰਚਾ ਲਈ ਲੋਕ ਸਭਾ ਦੀ ਚੋਣ ਕਮੇਟੀ ਕੋਲ ਭੇਜਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਬਿੱਲ ਦੀ ਇੱਕ ਕਾਪੀ ਲੋਕ ਸਭਾ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਭੇਜ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ, ਮੋਦੀ ਕੈਬਨਿਟ ਦੀ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਨਵੇਂ ਆਮਦਨ ਕਰ ਬਿੱਲ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਸੀਤਾਰਮਨ ਇਹ ਬਿੱਲ ਪੇਸ਼ ਕਰਨਗੇ।
ਟੈਕਸ ਰਿਟਰਨ ਭਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ ਆਸਾਨ
ਇਹ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਬਿੱਲ ਦੇ ਕਾਨੂੰਨ ਬਣਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਆਮਦਨ ਟੈਕਸ ਰਿਟਰਨ (ITR)ਭਰਨਾ ਹੋਰ ਵੀ ਆਸਾਨ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਨਵਾਂ ਆਮਦਨ ਕਰ ਬਿੱਲ ਮੌਜੂਦਾ ਆਮਦਨ ਕਰ ਐਕਟ 1961 ਦੀ ਥਾਂ ਲਵੇਗਾ। ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਸੀਤਾਰਮਨ ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜੁਲਾਈ 2024 ਦੇ ਬਜਟ ਵਿੱਚ ਆਮਦਨ ਕਰ ਐਕਟ, 1961 ਦੀ ਵਿਆਪਕ ਸਮੀਖਿਆ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਸੀਬੀਡੀਟੀ ਨੇ ਸਮੀਖਿਆ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰਨ ਅਤੇ ਐਕਟ ਨੂੰ ਸੰਖੇਪ, ਸਪਸ਼ਟ ਅਤੇ ਸਮਝਣ ਵਿੱਚ ਆਸਾਨ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਅੰਦਰੂਨੀ ਕਮੇਟੀ ਦਾ ਗਠਨ ਕੀਤਾ ਸੀ।
ਸੰਸਦੀ ਕਮੇਟੀ ਨੂੰ ਭੇਜਿਆ ਜਾਵੇਗਾ ਬਿੱਲ
ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਸੀਤਾਰਮਨ ਨੇ 8 ਫਰਵਰੀ ਨੂੰ ਬਿੱਲ ਬਾਰੇ ਕਿਹਾ ਸੀ, ਨਵੇਂ ਆਮਦਨ ਕਰ ਬਿੱਲ ਦੇ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਦੇ ਸੰਬੰਧ ਵਿੱਚ, ਮੈਨੂੰ ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਇਸਨੂੰ ਅਗਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਲੋਕ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸਨੂੰ ਇੱਕ ਕਮੇਟੀ ਕੋਲ ਭੇਜਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਸੰਸਦੀ ਕਮੇਟੀ ਵੱਲੋਂ ਇਸ ‘ਤੇ ਆਪਣੀਆਂ ਸਿਫ਼ਾਰਸ਼ਾਂ ਦੇਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਬਿੱਲ ਦੁਬਾਰਾ ਕੈਬਨਿਟ ਕੋਲ ਜਾਵੇਗਾ। ਕੈਬਨਿਟ ਦੀ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਸਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਮੈਨੂੰ ਅਜੇ ਵੀ ਤਿੰਨ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪੜਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਣਾ ਪਵੇਗਾ।
ਨਵਾਂ ਆਮਦਨ ਕਰ ਬਿੱਲ 2025 ਜਾਂ ਨਵਾਂ ਡਾਇਰੈਕਟ ਟੈਕਸ ਕੋਡ (New Direct Tax Code) ਭਾਰਤ ਦੀ ਟੈਕਸ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਲਿਆਉਣ ਦੇ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਯਤਨ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਮੌਜੂਦਾ ਟੈਕਸ ਢਾਂਚੇ ਨੂੰ ਹੋਰ ਸੁਚਾਰੂ ਅਤੇ ਪਾਰਦਰਸ਼ੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਸੁਧਾਰ ਕਰਨਾ ਹੈ।
ਸਰਲ ਅਤੇ ਆਸਾਨ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਵੇਗਾ ਬਿੱਲ
ਨਵੇਂ ਆਮਦਨ ਕਰ ਬਿੱਲ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਨਵਾਂ ਟੈਕਸ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਕੋਈ ਵਿਵਸਥਾ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ ਟੈਕਸ ਢਾਂਚੇ ਨੂੰ ਤਰਕਸੰਗਤ ਅਤੇ ਸਰਲ ਬਣਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਮੌਜੂਦਾ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿੱਚ ਕਈ ਨਵੇਂ ਸੁਧਾਰਾਂ ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਹੋਵੇਗੀ। ਕਈ ਅਪਰਾਧਾਂ ਲਈ ਸਜ਼ਾ ਵਿੱਚ ਕਟੌਤੀ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਨਵੇਂ ਬਿੱਲ ਵਿੱਚ ਟੈਕਸ ਸੰਬੰਧੀ ਭਾਸ਼ਾ ਸਰਲ ਹੋਵੇਗੀ ਤਾਂ ਜੋ ਆਮ ਟੈਕਸਦਾਤਾ ਵੀ ਇਸਨੂੰ ਸਮਝ ਸਕੇ। ਨਵੇਂ ਬਿੱਲ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਮੁਕੱਦਮੇਬਾਜ਼ੀ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਬਿੱਲ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਟੈਕਸ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿੱਚ ਪਾਰਦਰਸ਼ਤਾ ਲਿਆਉਣਾ ਵੀ ਹੈ। ਪੁਰਾਣੀ ਅਤੇ ਵਰਤੋਂ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਸ਼ਬਦਾਵਲੀ ਵੀ ਹਟਾ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਕੁੱਲ ਮਿਲਾ ਕੇ ਇਹ ਬਿੱਲ ਸਰਲ ਅਤੇ ਸੌਖੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਵੇਗਾ।
ਕੀ-ਕੀ ਹੋਣਗੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਬਦਲਾਅ
1. ਨਵੇਂ ਆਮਦਨ ਕਰ ਬਿੱਲ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਨਵਾਂ ਟੈਕਸ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਕੋਈ ਵਿਵਸਥਾ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ।
2. ਨਵੇਂ ਬਿੱਲ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਮੁਕੱਦਮੇਬਾਜ਼ੀ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣਾ ਹੋਵੇਗਾ।
3. ਨਵੇਂ ਬਿੱਲ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਟੈਕਸ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿੱਚ ਪਾਰਦਰਸ਼ਤਾ ਲਿਆਉਣਾ ਹੈ।
4. ਪੁਰਾਣੀ ਸ਼ਬਦਾਵਲੀ ਹਟਾ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਟੈਕਸ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਭਾਸ਼ਾ ਸੌਖੀ ਅਤੇ ਸਰਲ ਹੋਵੇਗੀ।
5. ਕਈ ਅਪਰਾਧਾਂ ਲਈ ਸਜ਼ਾ ਵਿੱਚ ਕਟੌਤੀ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
6. ਇਕੁਇਟੀ ਲਈ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਪੂੰਜੀ ਲਾਭ ਦੀ ਮਿਆਦ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਬਦਲਾਅ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ। ਧਾਰਾ 101(ਬੀ) ਦੇ ਤਹਿਤ, 12 ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੱਕ ਦੀ ਮਿਆਦ ਨੂੰ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਪੂੰਜੀ ਲਾਭ ਵਜੋਂ ਮੰਨਿਆ ਜਾਵੇਗਾ।
7. ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਦੇ ਪੂਰੇ 12 ਮਹੀਨੇ ਹੁਣ ਟੈਕਸ ਸਾਲ ਕਹਾਏ ਜਾਣਗੇ।
8. ਮੁਲਾਂਕਣ ਸਾਲ ਵਰਗੀ ਕੋਈ ਚੀਜ਼ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ। ਅਜਿਹੇ ਸ਼ਬਦ ਨਹੀਂ ਵਰਤੇ ਜਾਣਗੇ। ਨਵਾਂ ਆਮਦਨ ਕਰ ਬਿੱਲ ਕੁੱਲ 600 ਪੰਨਿਆਂ ਦਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ 23 ਅਧਿਆਏ ਹੋਣਗੇ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ 16 ਸ਼ਡਿਊਲ ਹੋਣਗੇ। ਕੁੱਲ 536 ਧਾਰਾਵਾਂ ਹੋਣਗੀਆਂ, ਪਹਿਲਾਂ 298 ਧਾਰਾਵਾਂ ਸਨ।