ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਸਿੰਦੂਰ ਦੀ ਸਫਲਤਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਭਾਰਤ ਨੇ ਆਪਣੀ ਹਵਾਈ ਰੱਖਿਆ ਸਮਰੱਥਾ ਨੂੰ ਹੋਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਲਈ ਰੂਸ ਤੋਂ ਵਾਧੂ S-400 ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਅਤੇ ਬੈਟਰੀਆਂ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਹੈ।
ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਸਿੰਦੂਰ ਦੀ ਸਫਲਤਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਭਾਰਤ ਨੇ ਰੂਸ ਤੋਂ S-400 ਹਵਾਈ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਲਈ ਵਾਧੂ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਅਤੇ ਬੈਟਰੀਆਂ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਕਦਮ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਸਰਹੱਦੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸੰਭਾਵੀ ਖਤਰਿਆਂ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਡਰੋਨ ਅਤੇ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਹਮਲਿਆਂ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨ ਲਈ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਹਵਾਈ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਹੋਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨਾ ਹੈ।
ਰੱਖਿਆ ਸੂਤਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਰੂਸ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਇਸ ਤਾਜ਼ਾ ਬੇਨਤੀ ‘ਤੇ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਰੁਖ਼ ਅਪਣਾਇਆ ਹੈ। ਜਿਸਨੂੰ ਰੂਸ ਜਲਦੀ ਹੀ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੇਗਾ। ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਸਿੰਦੂਰ ਦੌਰਾਨ, S-400 ਸਿਸਟਮ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਕਰੂਜ਼ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਅਤੇ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਡਰੋਨਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਅਤੇ ਨਸ਼ਟ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਫੈਸਲਾਕੁੰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ। ਇਸਦੀ ਤੁਰੰਤ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ, ਉੱਚ ਸਟੀਕਤਾ ਅਤੇ ਮਲਟੀ ਟਾਰਗੇਟ ਟਰੈਕਿੰਗ ਸਮਰੱਥਾਵਾਂ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਨੂੰ ਇੱਕ ਨਿਰਣਾਇਕ ਬੜ੍ਹਤ ਦਿੱਤੀ।
ਐਸ-400 ਦੀ ਖਾਸੀਅਤ
ਮਲਟੀ-ਰੇਂਜ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਸਿਸਟਮ: S-400 ਸਿਸਟਮ ਵਿੱਚ ਚਾਰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਿਸਮਾਂ ਦੀਆਂ ਸਤ੍ਹਾ ਤੋਂ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਮਾਰ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਹਨ ਜੋ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਉਚਾਈ ਅਤੇ ਦੂਰੀ ‘ਤੇ ਉੱਡਦੇ ਟੀਚਿਆਂ ਨੂੰ ਨਸ਼ਟ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਸਟੀਲਥ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਅਤੇ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਨੂੰ ਡੇਗਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ: ਇਹ ਸਿਸਟਮ ਸਟੀਲਥ ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ਾਂ, ਡਰੋਨਾਂ, ਕਰੂਜ਼ ਅਤੇ ਬੈਲਿਸਟਿਕ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਨੂੰ ਡੇਗਣ ਵਿੱਚ ਸਮਰੱਥ ਹੈ।
ਉੱਨਤ ਰਾਡਾਰ ਤਕਨਾਲੋਜੀ: S-400 ਦੇ ਰਾਡਾਰ ਇੱਕੋ ਸਮੇਂ 300 ਟੀਚਿਆਂ ਨੂੰ ਟਰੈਕ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ 36 ਨੂੰ ਇੱਕੋ ਸਮੇਂ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਰਾਡਾਰ 600 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਤੱਕ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਤੈਨਾਤੀ: S-400 ਸਿਰਫ਼ 5 ਮਿੰਟਾਂ ਵਿੱਚ ਲੜਾਈ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਜਵਾਬ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਮੋਬਾਈਲ ਲਾਂਚਰ: ਇਸ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਯੂਨੀਟਸ ਮੋਬਾਈਲ ਹਨ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਸੰਯੁਕਤ ਕਮਾਂਡ ਸਿਸਟਮ: ਹਰੇਕ S-400 ਸਕੁਐਡਰਨ ਵਿੱਚ ਦੋ ਬੈਟਰੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹਰ ਇੱਕ ਲਗਭਗ 128 ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਲੋਡ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਛੇ ਲਾਂਚਰ, ਰਾਡਾਰ ਯੂਨਿਟ ਅਤੇ ਇੱਕ ਕੰਟਰੋਲ ਸੈਂਟਰ ਵਾਹਨ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਜ਼ਮੀਨੀ, ਹਵਾਈ ਅਤੇ ਜਲ ਸੈਨਾ ਕਮਾਂਡ ਕੇਂਦਰਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਭਾਰਤ ਨੇ 2018 ਵਿੱਚ ਰੂਸ ਨਾਲ ਪੰਜ S-400 ਸਕੁਐਡਰਨ ਖਰੀਦਣ ਲਈ ₹35,000 ਕਰੋੜ ($5.4 ਬਿਲੀਅਨ) ਦਾ ਸੌਦਾ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਹੁਣ ਤੱਕ, ਭਾਰਤ ਦੁਆਰਾ ਤਿੰਨ ਸਕੁਐਡਰਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਅਤੇ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ, ਪਰ ਯੂਕਰੇਨ ਯੁੱਧ ਕਾਰਨ ਬਾਕੀ ਦੋ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਵਿੱਚ ਦੇਰੀ ਹੋਈ ਹੈ।
