ਖਾਰੇ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਕਲੋਰਾਈਡ ਆਇਨਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਮੈਂਬਰੇਨ ਦੀ ਸਥਿਰਤਾ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣਾ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਚੁਣੌਤੀ ਸੀ।
ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਦੇਸ਼ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਅਤੇ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਸੈਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਅਤਿ-ਆਧੁਨਿਕ ਹਥਿਆਰਾਂ ਨਾਲ ਲੈਸ ਕਰਨ ਦੀ ਮੁਹਿੰਮ ਵਿੱਚ ਲੱਗੇ ਡੀਆਰਡੀਓ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਫਲਤਾ ਮਿਲੀ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਸਮੁੰਦਰ ਦੇ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਪੀਣ ਯੋਗ ਬਣਾਉਣ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਫਲ ਮਿਲ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਡੀਆਰਡੀਓ ਨੇ ਹਾਈ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਨੈਨੋਪੋਰਸ ਮਲਟੀਲੇਅਰਡ ਪੌਲੀਮਰਿਕ ਮੈਂਬਰੇਨ ਨੂੰ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਡਿਫੈਸ ਰਿਸਰਚ ਐਂਡ ਡੇਵਲਪਮੈਂਟ ਆਰਗੇਨਾਇਜੇਸ਼ਨ (DRDO) ਨੇ ਸਮੁੰਦਰ ਦੇ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਪੀਣ ਯੋਗ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਸਫਲਤਾ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਨੂੰ ਕਾਨਪੁਰ ਸਥਿਤ ਡਿਫੈਂਸ ਮਟੀਰੀਅਲ ਸਟੋਰਜ਼ ਐਂਡ ਰਿਸਰਚ ਐਂਡ ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟ ਐਸਟੈਬਲਿਸ਼ਮੈਂਟ ((Defence Materials Stores and Research & Development Establishment, DMSRDE)) ਲੈਬ ਦੁਆਰਾ 8 ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੇ ਰਿਕਾਰਡ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਤਿਆਰ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।
DRDO ਨੇ ਲੱਭਿਆ ਨਵਾਂ ਹੱਲ
ਭਾਰਤੀ ਤੱਟ ਰੱਖਿਅਕ (Indian Coast Guard, ICG) ਦੇ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ‘ਤੇ ਵਰਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਡੀਸੈਲੀਨੇਸ਼ਨ ਪਲਾਂਟਾਂ ਵਿੱਚ, ਖਾਰੇ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਕਲੋਰਾਈਡ ਆਇਨਾਂ (chloride ions) ਦੇ ਕਾਰਨ ਮੈਂਬਰੇਨ ਦੀ ਸਥਿਰਤਾ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣਾ ਵੱਡੀ ਚੁਣੌਤੀ ਸੀ। ਪਰ ਹੁਣ ਡੀਆਰਡੀਓ ਨੇ ਇਸ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਨਵੀਂ ਖੋਜ ਨਾਲ ਇਸਦਾ ਹੱਲ ਲੱਭ ਲਿਆ ਹੈ।
ਹੱਲ ਲੱਭਣ ਲਈ, DMSRDE ਲੈਬ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਤੱਟ ਰੱਖਿਅਕ ਨੇ ਸਾਂਝੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਤੱਟ ਰੱਖਿਅਕ ਦੇ ਆਫਸ਼ੋਰ ਪੈਟਰੋਲਿੰਗ ਵੈਸਲ (OPV) ‘ਤੇ ਪੋਲੀਮਰਿਕ ਮੈਂਬਰੇਨ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਟਰਾਇਲ ਕੀਤੇ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਟੈਸਟ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਸੱਲੀਬਖਸ਼ ਪਾਏ ਗਏ ਹਨ। ਹੁਣ 500 ਘੰਟਿਆਂ ਦੇ ਓਪਰੇਸ਼ਨਲ ਟੈਸਟਿੰਗ ਇਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਲਈ ਅੰਤਿਮ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।
ਤੱਟਵਰਤੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹੋਵੇਗਾ ਫਾਇਦਾ
ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਯੂਨਿਟ OPV ‘ਤੇ ਟੈਸਟਿੰਗ ਅਤੇ ਟ੍ਰਾਇਲ ਅਧੀਨ ਹੈ। ਇਹ ਮੈਂਬਰੇਨ ਕੁਝ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੱਟਵਰਤੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸਮੁੰਦਰੀ ਪਾਣੀ ਦੇ ਖਾਰੇਪਣ ਲਈ ਵਰਦਾਨ ਸਾਬਤ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ, DMSRDE ਦੀ ਇਹ ਖੋਜ ਸਵੈ-ਨਿਰਭਰ ਭਾਰਤ ਦੀ ਮੁਹਿੰਮ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਇਹ ਤਕਨੀਕ ਭਾਰਤੀ ਜਲ ਸੈਨਾ ਅਤੇ ਤੱਟਵਰਤੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਸਾਬਤ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਕੁਝ ਜ਼ਰੂਰੀ ਬਦਲਾਅ ਦੇ ਨਾਲ, ਇਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸਮੁੰਦਰੀ ਕੰਢੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮਿੱਠੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਕਰਨ ਲਈ ਵੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
