ਮੋਟਾਪਾ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੀ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਆਬਾਦੀ ਜੂਝ ਰਹੀ ਹੈ। ਗਲਤ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਅਤੇ ਕੁਝ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਜੈਨੇਟਿਕਸ ਵੀ ਮੋਟਾਪਾ ਵਧਣ ਦਾ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਹਨ। ਯੂਰਪ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵਾਂਗ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮੋਟਾਪੇ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵੱਧ ਰਹੀ ਹੈ।
ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਿਰਫ਼ ਸ਼ਹਿਰੀ ਖੇਤਰ ਦੇ ਲੋਕ ਹੀ ਮੋਟਾਪੇ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਪਰ ਹੁਣ ਭਾਰਤ ‘ਚ ਪੇਂਡੂ ਆਬਾਦੀ ਵੀ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਇੰਡੀਅਨ ਜਰਨਲ ਆਫ ਐਂਡੋਕਰੀਨੋਲੋਜੀ ਐਂਡ ਮੈਟਾਬੋਲਿਜ਼ਮ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ 1989 ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤ ਦੀ 2 ਫੀਸਦ ਪੇਂਡੂ ਆਬਾਦੀ ‘ਚ ਮੋਟਾਪਾ ਸੀ, ਪਰ ਇਹ ਅੰਕੜਾ 2012 ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 18 ਫੀਸਦ ਅਤੇ 2021 ਵਿੱਚ 21 ਫੀਸਦ ਤੱਕ ਵੱਧ ਗਿਆ ਹੈ। ਮੋਟਾਪਾ ਵਧਣ ਨਾਲ ਡਾਇਬਟੀਜ਼ ਅਤੇ ਦਿਲ ਦੇ ਰੋਗ ਵਰਗੀਆਂ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਪਰ ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਖਤਰਾ ਵੀ ਵਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਨ ਕੈਂਸਰ ਸੋਸਾਇਟੀ ਦੀ 2014 ਦੀ ਖੋਜ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ‘ਚ ਲਗਭਗ 11% ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਕੈਂਸਰ ਅਤੇ 11% ਮਰਦਾਂ ਨੂੰ ਕੈਂਸਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਤਕਰੀਬਨ 5% ਕੈਂਸਰ ਮੋਟਾਪੇ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਸਨ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮੋਟਾਪੇ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਕੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਮਾਹਰ ?
ਮਾਹਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮੋਟਾਪਾ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਸਿੱਧਾ ਕਾਰਨ ਨਹੀਂ ਹੈ ਪਰ ਮੋਟਾਪੇ ਕਾਰਨ ਕੈਂਸਰ ਹੋਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਕਈ ਗੁਣਾ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ, ਜੋ ਲੋਕ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਫਾਸਟ ਫੂਡ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਮੋਟੇ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਪੇਟ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਪੇਟ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਕਈ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।
ਜ਼ਿਆਦਾ ਭਾਰ ਜਾਂ ਮੋਟਾ ਹੋਣਾ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਕਈ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਵਧੇ ਹੋਏ ਖਤਰੇ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ:
● ਛਾਤੀ ਦਾ ਕੈਂਸਰ (ਮੇਨੋਪੌਜ਼ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ)
● ਕੋਲਨ ਅਤੇ ਗੁਦੇ ਦਾ ਕੈਂਸਰ
● ਐਂਡੋਮੈਟਰੀਅਲ ਕੈਂਸਰ (ਗਰੱਭਾ ਦੀ ਪਰਤ ਦਾ ਕੈਂਸਰ)
● ਪਿੱਤੇ ਦਾ ਕੈਂਸਰ
● ਗੁਰਦੇ ਦਾ ਕੈਂਸਰ
● ਜਿਗਰ ਦਾ ਕੈਂਸਰ
● ਅੰਡਕੋਸ਼ ਦਾ ਕੈਂਸਰ
● ਪੈਨਕ੍ਰੀਅਸ ਕੈਂਸਰ
ਕੀ ਭਾਰ ਘਟਾਉਣ ਨਾਲ ਘੱਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ?
ਮਾਹਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਬਾਰੇ ਸੀਮਤ ਖੋਜ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰ ਘਟਾਉਣ ਨਾਲ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਖ਼ਤਰੇ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਘੱਟ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਫਿਰ ਵੀ, ਇਸ ਗੱਲ ਦੇ ਸਬੂਤ ਵਧ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਭਾਰ ਘਟਾਉਣ ਨਾਲ ਕੈਂਸਰ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਖਤਰੇ ਨੂੰ ਘਟਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਛਾਤੀ ਦਾ ਕੈਂਸਰ (ਮੇਨੋਪੌਜ਼ ਤੋਂ ਬਾਅਦ) ਅਤੇ ਐਂਡੋਮੈਟਰੀਅਲ ਕੈਂਸਰ। ਭਾਰ ਘਟਾਉਣ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਕੁਝ ਬਦਲਾਅ ਵੀ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।
