ਇਹ ਖੇਤਰ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਮਿੱਠੇ, ਰਸੀਲੇ ਅਤੇ ਰੰਗੀਨ ਸੇਬਾਂ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਕੇਂਦਰ ਬਣ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸੋਪੋਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੂਰੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ੋਪੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸੇਬਾਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਤਪਾਦਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਸੂਬੇ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਐਪਲ ਕਲੱਸਟਰ ਸ਼ੋਪੀਆਂ ਵਿੱਚ ਹੀ 135.23 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਲਾਗਤ ਨਾਲ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਸੇਬ ਉਤਪਾਦਨ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਉੱਤਰੀ ਕਸ਼ਮੀਰ
ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਕੁੱਲ ਸੇਬਾਂ ਦਾ 80 ਫੀਸਦੀ ਹਿੱਸਾ ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚੋਂ ਵੀ, ਦੱਖਣੀ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਸ਼ੋਪੀਆਂ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 30 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸੇਬ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਉੱਤਰੀ ਕਸ਼ਮੀਰ ਰਵਾਇਤੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿੱਚ ਸੇਬ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਸ਼ੇਰ-ਏ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ਼ ਐਗਰੀਕਲਚਰਲ ਸਾਇੰਸਜ਼ ਐਂਡ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨੀ ਡਾ: ਸੰਦੀਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੇਬ ਦੀ ਪੈਦਾਵਾਰ ਸੋਪੋਰ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਗੁਣਵੱਤਾ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਸ਼ੋਪੀਆਂ ਇਸ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਹੈ। ਸ਼ੋਪੀਆਂ ‘ਚ 27 ਹਜ਼ਾਰ ਹੈਕਟੇਅਰ ‘ਤੇ ਸੇਬ ਦੇ ਬਾਗ ਹਨ। ਪੂਰੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੀ 70 ਫੀਸਦੀ ਆਬਾਦੀ ਸੇਬ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਰਾਹੀਂ ਸਿੱਧੇ ਜਾਂ ਅਸਿੱਧੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਰੋਜ਼ੀ-ਰੋਟੀ ਕਮਾ ਰਹੀ ਹੈ।
ਸੇਬ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਲਈ ਸ਼ੋਪੀਆਂ ਦਾ ਤਾਪਮਾਨ ਬਿਹਤਰ
ਇੱਥੋਂ ਦੀ ਭੂਗੋਲਿਕ ਸਥਿਤੀ, ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਨਮੀ ਅਤੇ ਤਾਪਮਾਨ ਸੇਬ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਲਈ ਹੋਰ ਸਥਾਨਾਂ ਨਾਲੋਂ ਬਿਹਤਰ ਹੈ। ਸ਼ੋਪੀਆਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਤੀ ਹੈਕਟੇਅਰ 11.2 ਮੀਟ੍ਰਿਕ ਟਨ ਸੇਬ ਪੈਦਾ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਫਰੂਟ ਮੰਡੀ ਸ਼ੋਪੀਆਂ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਮੁਹੰਮਦ ਅਮੀਨ ਪੀਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਾਡਾ ਸੇਬ ਸਵਾਦ ਅਤੇ ਗੁਣਵੱਤਾ ਦੇ ਲਿਹਾਜ਼ ਨਾਲ ਸਭ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਹੈ।
ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਜਾਂ ਸਾਡੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਉਗਾਈ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਅੰਬਰੀ, ਲਾਲ ਸੁਆਦੀ, ਅਮਰੀਕਨ ਜਾਂ ਹੋਰ ਕਿਸੇ ਕਿਸਮ ਦੇ ਸੇਬ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਕਰੋ ਅਤੇ ਫਿਰ ਉਸੇ ਕਿਸਮ ਦੇ ਸੇਬ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਕਰੋ, ਜੋ ਕਿ ਸ਼ੋਪੀਆਂ ਵਿੱਚ ਉਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਫਰਕ ਆਪਣੇ ਆਪ ਹੀ ਆ ਜਾਵੇਗਾ ਨੂੰ ਪਤਾ ਕਰਨ ਲਈ.
ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਬਾਜ਼ਾਰ ‘ਚ ਰੋਜ਼ਾਨਾ 50 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇੱਥੋਂ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਔਸਤਨ 450 ਟਰੱਕ ਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਮੰਡੀਆਂ ਵਿੱਚ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਏਜਾਜ਼ ਅਹਿਮਦ ਨਾਂ ਦੇ ਸੇਬ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹੁਣ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸ਼ੋਪੀਆਂ ‘ਚ ਅੱਤਵਾਦੀ ਨਹੀਂ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣਗੇ, ਸਿਰਫ ਸੇਬ ਦੇ ਬਾਗ ਹੀ ਨਜ਼ਰ ਆਉਣਗੇ।
2012 ਤੋਂ 2020 ਤੱਕ ਸ਼ੋਪੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੁਕਾਬਲੇ
ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ 2012 ਤੋਂ 2020 ਤੱਕ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਦਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲਾਂ ਅਤੇ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਵਿਚਕਾਰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੁਕਾਬਲੇ ਦੱਖਣੀ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਸ਼ੋਪੀਆਂ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਗਰਮੀਆਂ ਦਾ ਮੌਸਮ ਅੱਤਵਾਦੀ ਅਤੇ ਵੱਖਵਾਦੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਦੇ ਲਿਹਾਜ਼ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਗਰਮ ਹੁੰਦਾ ਸੀ ਪਰ ਹੁਣ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਕੁਝ ਖੇਤਾਂ ਨੂੰ ਸੇਬ ਦੇ ਬਾਗਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਉੱਚ ਘਣਤਾ ਅਤੇ ਉੱਚ ਉਪਜ ਵਾਲਾ ਇੱਕ ਸੇਬ ਦਾ ਬਾਗ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
5 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਕਮਾ ਰਹੇ ਹਨ ਐਪਲ ਵਪਾਰੀ
ਅਬਦੁਲ ਹਮੀਦ ਵਾਨੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਪਿੰਡ ਰੇਬਨ ਵਿੱਚ ਹੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਮਾਰਕੀਟ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਮੈਂ ਇਸਨੂੰ ਸਾਲ 2020 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਸਾਲ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮੈਂ ਸੇਬਾਂ ਦੇ ਦੋ ਲੱਖ ਡੱਬੇ ਵੇਚੇ ਸਨ।
ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਸੇਬ ਦਾ ਬਾਗ ਵੀ ਹੈ। ਸੇਬਾਂ ਦੇ ਕਰੀਬ ਨੌਂ ਹਜ਼ਾਰ ਡੱਬੇ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਮੈਂ ਇਹ ਮੰਡੀ ਅੱਠ ਕਨਾਲ ਜ਼ਮੀਨ ’ਤੇ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਸੇਬ ਦੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹਰ ਪਰਿਵਾਰ ਹਰ ਸਾਲ ਔਸਤਨ ਪੰਜ ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਕਮਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
20 ਫੀਸਦੀ ਹੋਇਆ ਹੈ ਵਾਧਾ
ਸਾਲ 2023-24 ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਸਰਵੇਖਣ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਸ਼ੋਪੀਆਂ ‘ਚ ਸੇਬ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਇਕ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ 20 ਫੀਸਦੀ ਵਧਿਆ ਹੈ। ਬਾਗਬਾਨੀ ਅਤੇ ਮੰਡੀਕਰਨ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਡਿਪਟੀ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਅਯਾਜ਼ ਨਤਾਨੂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹੁਣ ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿੱਚ ਸੇਬ ਦਾ ਕਲਸਟਰ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸੇਬ ਦੇ ਨਵੇਂ ਬਾਗ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ। ਪੁਰਾਣੇ ਬਾਗਾਂ ਨੂੰ ਜੀਉਂਦਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਸਥਾਨਕ ਕਾਰੋਬਾਰੀਆਂ ਨੇ ਆਪਣਾ ਪਹਿਲਾ ਨਿੱਜੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ।