ਦੇਸ਼ ਦੀ ਇੱਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਕੰਪਨੀ ਜੋ ਕਦੇ ਖਾਣਾਂ ਦੇ ਬੂਟ, ਸੁਰੱਖਿਆ ਬੂਟ, ਰੇਨ ਕੋਟ, ਏਅਰ ਸਿਰਹਾਣੇ, ਹੰਟਰ ਬੂਟ, ਚੱਪਲਾਂ, ਹਸਪਤਾਲ ਦੀਆਂ ਸੀਟਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਸੀਸੀਐਲ ਕੰਪਨੀ ਲਈ ਜੁੱਤੀਆਂ, ਬਿਹਾਰ ਪੁਲਿਸ, ਮਿਜ਼ੋਰਮ ਪੁਲਿਸ ਲਈ ਜੁੱਤੀਆਂ ਬਣਾਉਂਦੀ ਸੀ ਲਈ ਰਾਂਚੀ ਨਾਲ ਡੂੰਘਾ ਸਬੰਧ ਹੈ।
ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਕਦੇ ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਦਾ ਸਕੂਲ ਬੈਗ ਵੇਖਿਆ ਹੈ, ਜਾਂ ਫਿਰ ਰੇਨਕੋਟ ਜਾਂ ਬਿਮਾਰ ਹੋਣ ‘ਤੇ ਗਰਮ ਪਾਣੀ ਦਾ ਗੁਬਾਰਾ ਤਾਂ ਦੇਖਿਆ ਹੀ ਹੋਵੇਗਾ, ਪਰ ਤੁਸੀਂ ਨਹੀਂ ਦੇਖੀ ਹੋਵੇਗੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੀ ਕੰਪਨੀ। ਲੋਕ ਡਕ ਬੈਕ (ਇੰਡੀਆ) ਲਿਮਟਿਡ ਨੂੰ ਭੁੱਲ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕੰਪਨੀ ਵੀ ਆਪਣੇ ਸੁਨਹਿਰੀ ਇਤਿਹਾਸ ਨੂੰ ਭੁੱਲ ਰਹੀ ਹੈ।
ਹੁਣ ਡਕ ਬੈਕ ਬੰਦ ਹੋਣ ਦੀ ਕਗਾਰ ‘ਤੇ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੇ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੀ ਮੰਗ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ ਤਾਂ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਮਾਲਕ ਨੂੰ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਇਸ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰਨ ਬਾਰੇ ਸੋਚਣਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਵਾਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਰਾਂਚੀ ਦਾ ਮਾਣ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਰਾਂਚੀ ਦੇ ਲੋਕ ਵੀ ਲਗਭਗ ਭੁੱਲ ਚੁੱਕੇ ਹਨ, ਇੱਕ ਦਿਨ ਰੁਕ ਜਾਵੇਗਾ?
ਰਾਂਚੀ ਦਾ ਮਾਣ ਸਿਰਫ਼ ਐਚਈਸੀ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਡਕ ਬੈਕ ਵੀ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਬਰਬਾਦੀ ਦੇ ਕੰਢੇ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ ਹੈ। ਡਕ ਬੈਕ (ਇੰਡੀਆ) ਲਿਮਿਟੇਡ ਹੁਣ ਸਿਰਫ਼ ਗਮ ਬੂਟਾਂ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਡਕ ਬੈਕ (ਇੰਡੀਆ) ਲਿਮਟਿਡ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਲਗਾਤਾਰ ਘਾਟੇ ਕਾਰਨ ਬੰਦ ਹੋਣ ਦੀ ਕਗਾਰ ‘ਤੇ ਹੈ।
ਕੰਪਨੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਸਮੇਂ ਇੱਥੇ 30 ਜੁੱਤੀਆਂ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਅਤੇ ਚਾਰ ਕੈਲੰਡਰ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ 150 ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਾਮੇ ਇੱਥੇ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਸਨ, ਪਰ ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਇੱਥੇ ਇੱਕ ਮਸ਼ੀਨ ਵਿੱਚ 48 ਮਜ਼ਦੂਰ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਨੌਕਰੀ ਖ਼ਤਰੇ ਵਿੱਚ ਹੈ।
ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਬੰਗਾਲ ਵਾਟਰ ਪਰੂਫ ਲਿਮਟਿਡ ਨਾਮ ਦੀ ਕੰਪਨੀ ਕੋਲਕਾਤਾ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਸੀ, ਜਿਸਦੀ ਸਹਾਇਕ ਕੰਪਨੀ ਸਾਲ 1970 ਵਿੱਚ ਰਾਂਚੀ ਵਿੱਚ ਬਿਹਾਰ ਰਬੜ ਕੰਪਨੀ ਲਿਮਿਟੇਡ ਦੇ ਨਾਮ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੰਪਨੀ ਨੂੰ ਪਵਨ ਧਰੁਤ ਨੇ ਸੰਭਾਲ ਲਿਆ।
ਕੰਪਨੀ ਨੂੰ ਘਾਟਾ ਚੁੱਕਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਪਵਨ ਧਰੁਤ ਨੇ ਇਸਨੂੰ ਸਾਲ 2018 ਵਿੱਚ ਓਮ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਸਕਸੈਨਾ ਨੂੰ ਵੇਚ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਓਮ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਸਕਸੈਨਾ ਡਕ ਬੈਕ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਕੰਪਨੀ ਚਲਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਾਲ 2020 ਵਿੱਚ, ਡਕ ਬੈਕ ਕੰਪਨੀ ਨੂੰ ਸੀਸੀਐਲ ਤੋਂ ਆਖਰੀ ਆਰਡਰ ਮਿਲਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਚੱਪਲਾਂ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਪਰ ਇਸ ਨੂੰ ਮਾਰਕੀਟ ਨਾ ਮਿਲਣ ਕਾਰਨ ਇਸ ਨੂੰ ਵੀ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਇੱਥੇ ਹਸਪਤਾਲ ਦੀਆਂ ਸੀਟਾਂ ਬਣਾਉਣੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਪਰ ਇਸ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਵੀ ਬਿਹਤਰ ਨਹੀਂ ਨਿਕਲੀ। ਨਤੀਜਾ ਇਹ ਹੋਇਆ ਕਿ ਹਸਪਤਾਲ ਦੀਆਂ ਸੀਟਾਂ ‘ਤੇ ਲੱਖਾਂ ਰੁਪਏ ਖਰਚ ਕੇ ਵੀ ਕੰਪਨੀ ਨੂੰ ਸਫਲਤਾ ਨਹੀਂ ਮਿਲੀ। ਫਿਰ ਹਵਾ ਦੇ ਸਿਰਹਾਣੇ ਬਣਾਉਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਪਰ ਕੋਵਿਡ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਦੀ ਮੰਗ ਵੀ ਖਤਮ ਹੋ ਗਈ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਡਕ ਬੈਕ ਕੰਪਨੀ ਗਮ ਬੂਟ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ।