4,838 ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਸਲਿੱਪਾਂ ਇਕੱਠੀਆਂ ਕਰ ਕੇ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਅਧਿਐਨ
ਅਗਸਤ 2019 ਤੋਂ ਅਗਸਤ 2020 ਦਰਮਿਆਨ, ਸਰਕਾਰੀ ਅਤੇ ਨਿੱਜੀ ਖੇਤਰ ਦੇ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਦੇ ਕਮਿਊਨਿਟੀ ਮੈਡੀਸਨ, ਜਨਰਲ ਮੈਡੀਸਨ, ਸਰਜਰੀ, ਬਾਲ ਰੋਗ, ਗਾਇਨੀਕੋਲੋਜੀ, ਡਰਮਾਟੋਲੋਜੀ ਅਤੇ ਨੇਤਰ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿਭਾਗਾਂ ਦੇ ਓਪੀਡੀ ਵਿੱਚ ਇਲਾਜ ਅਧੀਨ 4,838 ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਪਰਚੀਆਂ ਇਕੱਠੀਆਂ ਕਰਕੇ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। 55.1 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤਜਵੀਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ, ਡਾਕਟਰਾਂ ਨੇ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਪਾਲਣਾ ਕੀਤੀ ਸੀ।
44.87 ਫੀਸਦੀ ਪਰਚੀਆਂ ਵਿੱਚ ਖਾਮੀਆਂ ਪਾਈਆਂ ਗਈਆਂ। 38.65 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਨੁਸਖ਼ਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਦਵਾਈ ਦੀ ਖੁਰਾਕ, ਕਿੰਨੀ ਵਾਰ ਅਤੇ ਕਿੰਨੀ ਦੇਰ ਤੱਕ ਦਵਾਈ ਲੈਣੀ ਹੈ, ਇਸ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। 9.8 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ (475) ਨੁਸਖ਼ਿਆਂ ਵਿੱਚ ਤਜਵੀਜ਼ ਵਿੱਚ ਗੰਭੀਰ ਗਲਤੀਆਂ ਪਾਈਆਂ ਗਈਆਂ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਅਧਿਐਨ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਲਗਭਗ ਛੇ ਫੀਸਦੀ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੇ ਇਲਾਜ ਦੀ ਲਾਗਤ ਵਧ ਗਈ। ਪੰਜ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਡਰੱਗ ਦੇ ਗੰਭੀਰ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਸਨ।
ਦਵਾਈਆਂ ਦੇ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਬੇਲੋੜੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਵੀ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ ਤਜਵੀਜ਼
ਅਧਿਐਨ ‘ਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਬੀਮਾਰੀ ਦੇ ਇਲਾਜ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਦਵਾਈ ਦੇ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਬੇਲੋੜੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਸਨ। Pantoprazole, Rabeprazole ਅਤੇ Domperidone ਦੀ ਸੰਯੁਕਤ ਖੁਰਾਕ ਅਤੇ ਓਰਲ ਐਂਜ਼ਾਈਮ ਦੀ ਲੋੜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਉੱਪਰੀ ਸਾਹ ਦੀ ਨਾਲੀ ਦੀਆਂ ਲਾਗਾਂ ਅਤੇ ਹਾਈਪਰਟੈਨਸ਼ਨ ਲਈ ਦਵਾਈਆਂ ਲਿਖਣ ਵਿੱਚ ਵਧੇਰੇ ਤਰੁੱਟੀਆਂ ਪਾਈਆਂ ਗਈਆਂ।
ਜੋ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਦਵਾਈਆਂ ਲਿਖਦੇ ਹਨ, ਐੱਮਡੀ ਜਾਂ ਐੱਮ ਐੱਸ ਹਨ ਸਾਰੇ ਡਾਕਟਰ
ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਦਵਾਈਆਂ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਸਾਰੇ ਡਾਕਟਰ ਐੱਮਡੀ ਜਾਂ ਐਮਐਸ ਸਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਚਾਰ ਤੋਂ 18 ਸਾਲ ਦਾ ਤਜਰਬਾ ਸੀ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਰਾਬੇਪ੍ਰਾਜ਼ੋਲ ਅਤੇ ਡੋਂਪੇਰੀਡੋਨ ਦੀ ਸੰਯੁਕਤ ਖੁਰਾਕ ਐਂਟੀਸਾਈਡ ਦੇ ਨਾਲ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, Azithromycin ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, FDC Amoxicillin ਅਤੇ Clavulanic Acid ਨੂੰ ਵੀ URTI (ਅਪਰ ਰੈਸਪੀਰੇਟਰੀ ਟ੍ਰੈਕ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ) ਦੇ ਇਲਾਜ ਲਈ ਤਜਵੀਜ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਐਂਟੀਬਾਇਓਟਿਕਸ ਦੀ ਦੁਰਵਰਤੋਂ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਬੇਅਸਰ ਹੋਣ ਦੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦੀ ਹੈ।
ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਸਹੀ ਵਰਤੋਂ
ਸਫਦਰਜੰਗ ਹਸਪਤਾਲ ਦੇ ਕਮਿਊਨਿਟੀ ਮੈਡੀਸਨ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਡਾ: ਜੁਗਲ ਕਿਸ਼ੋਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਨੁਸਖ਼ੇ ਲਿਖਣ ਵਿੱਚ ਬੇਨਿਯਮੀਆਂ ਦੇ ਕਾਰਨਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਇਹ ਵੀ ਦੇਖਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਧਿਐਨ ਕਦੋਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਸਾਲ 2020 ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾ ਦੀ ਲਾਗ ਸੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਐਂਟੀਬਾਇਓਟਿਕਸ ਅਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਕਈ ਦਵਾਈਆਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲਿਖੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਸਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ‘ਚ ਭੀੜ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਕਈ ਵਾਰ ਡਾਕਟਰ ਪਰਚੀ ‘ਤੇ ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ ਕੀ ਸਮਝਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਲਿਖ ਨਹੀਂ ਪਾਉਂਦੇ। ਫਿਰ ਵੀ ਪਰਚੀ ਲਿਖਣ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਗ਼ਲਤੀ ਨਹੀਂ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ। ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਸਹੀ ਵਰਤੋਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਵੀ ਇਸ ਲਈ ਉਪਰਾਲੇ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਹੋਰ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤੇ ਜਾਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਜੋ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਦੁਰਵਰਤੋਂ ਨੂੰ ਰੋਕਿਆ ਜਾ ਸਕੇ।
