ISIS ਵੱਲੋਂ ਇਹ ਸਬੂਤ ਦੇਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਲੜਾਕਿਆਂ ਨੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਪੁਤਿਨ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸੀਨੀਅਰ ਅਧਿਕਾਰੀ ਯੂਕਰੇਨ ਨੂੰ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲੇ ਨਾਲ ਜੋੜਨ ਦੇ ਚਾਹਵਾਨ ਹਨ
ਮਾਸਕੋ ਦੇ ਕੰਸਰਟ ਹਾਲ ‘ਤੇ ਹੋਏ ਬੇਰਹਿਮੀ ਨਾਲ ਹਮਲੇ ਨੂੰ ਅੰਜਾਮ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਚਾਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਅੱਤਵਾਦ ਦੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ਤਹਿਤ ਅਦਾਲਤ ‘ਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਸੇ ਸਮੇਂ, ਕ੍ਰੇਮਲਿਨ ਨੇ ਕਤਲੇਆਮ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਰਹਿਣ ਲਈ ਆਪਣੀਆਂ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਦਾ ਬਚਾਅ ਕੀਤਾ।
ਮਾਸਕੋ ਦੇ ਕੰਸਰਟ ਹਾਲ ‘ਤੇ ਹੋਏ ਬੇਰਹਿਮੀ ਨਾਲ ਹਮਲੇ ਨੂੰ ਅੰਜਾਮ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਚਾਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਅੱਤਵਾਦ ਦੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ਤਹਿਤ ਅਦਾਲਤ ‘ਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਸੇ ਸਮੇਂ, ਕ੍ਰੇਮਲਿਨ ਨੇ ਕਤਲੇਆਮ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਰਹਿਣ ਲਈ ਆਪਣੀਆਂ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਦਾ ਬਚਾਅ ਕੀਤਾ।
ਐਤਵਾਰ ਦੇਰ ਰਾਤ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਾਸਕੋ ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਲਿਜਾਇਆ ਗਿਆ ਤਾਂ ਤਿੰਨ ਸ਼ੱਕੀਆਂ ਨੂੰ ਫੜ ਲਿਆ ਗਿਆ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਚੌਥਾ ਵ੍ਹੀਲਚੇਅਰ ‘ਤੇ ਸੀ ਅਤੇ ਜਵਾਬ ਨਹੀਂ ਦੇ ਰਿਹਾ ਸੀ।
ਸ਼ੱਕੀ, ਜੋ ਮੱਧ ਏਸ਼ੀਆਈ ਗਣਰਾਜ ਤਜ਼ਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਹਨ ਪਰ ਰੂਸ ਵਿਚ ਅਸਥਾਈ ਜਾਂ ਮਿਆਦ ਪੁੱਗ ਚੁੱਕੇ ਵੀਜ਼ੇ ‘ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਸਨ, ਨੂੰ ਮਾਸਕੋ ਸਿਟੀ ਕੋਰਟ ਨੇ ਦਲੇਰਦਜ਼ਾਨ ਮਿਰਜ਼ੋਯੇਵ, ਸੈਦਾਕਰਮੀ ਰਚਾਬਲੀਜ਼ੋਦਾ, ਸ਼ਮਸੀਦੀਨ ਫਰੀਦੁਨੀ ਅਤੇ ਮੁਖਮਦਸੋਬੀਰ ਫੈਜ਼ੋਵ ਵਜੋਂ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਉਸ ਨੂੰ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਮਰ ਕੈਦ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ‘ਤੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਮਾਸਕੋ ਦੇ ਇੱਕ ਉਪਨਗਰ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰੋਕਸ ਸਿਟੀ ਹਾਲ ‘ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਨ, ਇਮਾਰਤ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲਗਾਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਗੋਲੀ ਮਾਰਨ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਛੱਤ ਡਿੱਗ ਗਈ ਜਦੋਂ ਸੰਗੀਤ ਸਮਾਰੋਹ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਅਜੇ ਵੀ ਅੰਦਰ ਸਨ।
ਆਈਐਸਆਈਐਸ ਨੇ ਕਤਲੇਆਮ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਲਈ ਅਤੇ ਘਟਨਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਗ੍ਰਾਫਿਕ ਫੁਟੇਜ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ, ਪਰ ਮਾਸਕੋ ਨੇ ਬਿਨਾਂ ਸਬੂਤ ਦੇ ਸੰਕੇਤ ਦਿੱਤੇ ਹਨ ਕਿ ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਨੇ ਯੂਕਰੇਨ ਭੱਜਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਈ ਸੀ। ਕਿਯੇਵ ਨੇ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕ੍ਰੇਮਲਿਨ ਦੇ ਦਾਅਵਿਆਂ ਨੂੰ “ਬੇਹੂਦਾ” ਦੱਸਿਆ ਹੈ।
ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਦੂਜੇ ਸਰਕਾਰੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਰੂਸ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਪੁਤਿਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਹਮਲਾ “ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਇਸਲਾਮਵਾਦੀਆਂ” ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਪੁਤਿਨ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਅਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਇਹ ਅਪਰਾਧ ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਇਸਲਾਮਵਾਦੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਨਾਲ ਇਸਲਾਮੀ ਸੰਸਾਰ ਸਦੀਆਂ ਤੋਂ ਲੜ ਰਿਹਾ ਹੈ,” ਪੁਤਿਨ ਨੇ ਕਿਹਾ।
ਚਾਰਜ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਪਹਿਲੇ ਸ਼ੱਕੀ, ਮਿਰਜ਼ੋਏਵ ਦੀ ਅੱਖ ਕਾਲੀ ਸੀ, ਉਸਦੇ ਚਿਹਰੇ ‘ਤੇ ਜ਼ਖਮ ਸਨ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਗਰਦਨ ਦੁਆਲੇ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦਾ ਬੈਗ ਲਪੇਟਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ।
ਰੂਸੀ ਸਰਕਾਰੀ ਮੀਡੀਆ ਆਰਆਈਏ ਨੋਵੋਸਤੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਮਿਰਜ਼ੋਯੇਵ, 32, ਕੋਲ ਸਾਈਬੇਰੀਅਨ ਸ਼ਹਿਰ ਨੋਵੋਸਿਬਿਰਸਕ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨਿਆਂ ਲਈ ਇੱਕ ਅਸਥਾਈ ਨਿਵਾਸੀ ਪਰਮਿਟ ਸੀ, ਪਰ ਇਸਦੀ ਮਿਆਦ ਖਤਮ ਹੋ ਗਈ ਸੀ।
ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਪਰ ਯਾਦ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਕਿੱਥੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਉਹ ਸੁੱਜੀ ਹੋਈ ਅੱਖ ਅਤੇ ਕੰਨ ‘ਤੇ ਪੱਟੀ ਬੰਨ੍ਹ ਕੇ ਅਦਾਲਤ ‘ਚ ਪੇਸ਼ ਹੋਇਆ।
ਤੀਜਾ ਬਚਾਓ ਪੱਖ, ਫਰੀਦੁਨੀ, ਜਿਸਦਾ ਜਨਮ 1998 ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਪੋਡੋਲਸਕ ਦੇ ਉਦਯੋਗਿਕ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਫੈਕਟਰੀ ਵਿੱਚ ਨੌਕਰੀ ਕਰਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਮਾਸਕੋ ਦੇ ਨੇੜੇ, ਕ੍ਰਾਸਨੋਗੋਰਸਕ ਵਿੱਚ ਰਜਿਸਟਰਡ ਸੀ।
ਰੂਸੀ ਮੀਡੀਆ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਤਿੰਨਾਂ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੇ ਅੱਤਵਾਦ ਦੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿ 2004 ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਚੌਥੇ ਵਿਅਕਤੀ ਫੈਜ਼ੋਵ ਨੇ ਕੀ ਵਾਅਦੇ ਕੀਤੇ ਸਨ। ਉਸ ਨੂੰ ਸ਼ੀਸ਼ੇ ਦੇ ਪਿੰਜਰੇ ਦੇ ਅੰਦਰ ਵ੍ਹੀਲਚੇਅਰ ‘ਤੇ ਲੰਗੜਾ ਪਿਆ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਰੂਸੀ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਜਦੋਂ ਉਸਨੂੰ ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਲਿਆਂਦਾ ਗਿਆ, ਤਾਂ ਦੂਜਿਆਂ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਕੁੱਟਿਆ ਅਤੇ ਉਹ ਜ਼ਖਮੀ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤਾ। ਵਿਡੀਓਜ਼ ਅਤੇ ਸਥਿਰ ਚਿੱਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਨੂੰ ਹਿੰਸਕ ਢੰਗ ਨਾਲ ਪੁੱਛਗਿੱਛ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਬਿਜਲੀ ਦੇ ਝਟਕੇ ਦੀ ਸਪੱਸ਼ਟ ਵਰਤੋਂ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।
ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਰਚਾਬਲੀਜ਼ੋਡਾ ਨੂੰ ਉਸਦੇ ਕੰਨ ਦਾ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਕੱਟ ਕੇ ਜ਼ਮੀਨ ‘ਤੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਰਸ਼ੀਅਨ ਸਟੇਟ ਪ੍ਰੋਪੇਗੰਡਾ ਨੈਟਵਰਕ ਆਰਟੀ ਦੀ ਮੁੱਖ ਸੰਪਾਦਕ ਮਾਰਗਰੀਟਾ ਸਿਮੋਨਯਾਨ ਨੇ ਰਚਾਬਲੀਜ਼ੋਡਾ ਦੀ ਇੱਕ ਭਾਰੀ ਪੱਟੀ ਵਾਲੇ ਕੰਨ ਨਾਲ ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਹੋਣ ਦੀ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਪੋਸਟ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਉਸਨੇ ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਉਸਨੂੰ ਖੁਸ਼ੀ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਹੋਰ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਇਆ।
ਸੀਐਨਐਨ ਨੇ ਕ੍ਰੇਮਲਿਨ ਨੂੰ ਸ਼ੱਕੀਆਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਕੀਤੀ ਗਈ “ਹਿੰਸਾ ਦੇ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਸੰਕੇਤਾਂ” ਬਾਰੇ ਪੁੱਛਿਆ, ਪਰ ਬੁਲਾਰੇ ਦਮਿਤਰੀ ਪੇਸਕੋਵ ਨੇ ਟਿੱਪਣੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।
ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਚਾਰਾਂ ਨੂੰ ਮਈ 2022 ਤੱਕ ਪ੍ਰੀ-ਟਰਾਇਲ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ, ਰੂਸ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਮੇਟੀ ਨੇ ਅਦਾਲਤ ਨੂੰ ਹਮਲੇ ਦੇ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਹੋਰ ਲੋਕਾਂ – ਦੋ ਭਰਾਵਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ – ਨੂੰ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲੈਣ ਲਈ ਕਿਹਾ, ਰੂਸੀ ਰਾਜ ਮੀਡੀਆ TASS ਨੇ ਰਿਪੋਰਟ ਦਿੱਤੀ।
ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ, ਹਮਲੇ ਦੇ ਤਿੰਨ ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ, ਬਚਾਅ ਕਰਮਚਾਰੀ ਅਜੇ ਵੀ ਢਹਿ-ਢੇਰੀ ਹੋਏ ਸਮਾਰੋਹ ਹਾਲ ਦੇ ਖੰਡਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘ ਰਹੇ ਸਨ ਅਤੇ ਮਲਬੇ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਰੂਸ ਦੇ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਸਥਿਤੀਆਂ ਦੇ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ 300 ਤੋਂ ਵੱਧ “ਮਾਹਰ” ਸਾਈਟ ‘ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।
ਇਹ ਹਮਲਾ, ਲਗਪਗ ਦੋ ਦਹਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਰੂਸ ਦੀ ਧਰਤੀ ‘ਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਘਾਤਕ ਹੈ, ਨੂੰ ਰੂਸ ਵਿੱਚ ਗੁੱਸੇ ਅਤੇ ਅਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਖ਼ਤ ਸਜ਼ਾ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਗਈ।
ਜਦੋਂ ਕੰਸਰਟ ਹਾਲ ਦੀ ਛੱਤ ਅਜੇ ਵੀ ਸੜ ਰਹੀ ਸੀ, ਆਈਐਸਆਈਐਸ ਨੇ ਹਮਲੇ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਲਈ ਅਤੇ ਇਮਾਰਤ ‘ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਨ ਵੇਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਲਈ ਗਈ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਸਾਂਝੀ ਕੀਤੀ, ਜਿੱਥੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕ ਰੂਸੀ ਰਾਕ ਸਮੂਹ ਪਿਕਨਿਕ ਦੇਖਣ ਲਈ ਇਕੱਠੇ ਹੋਏ ਸਨ।
ਸੀਐਨਐਨ ਨੇ 90-ਸਕਿੰਟ ਦੇ ਵੀਡੀਓ ਨੂੰ ਸਮਾਰੋਹ ਹਾਲ ਵਿੱਚ ਭੂਗੋਲਿਕ ਸਥਾਨਿਤ ਕੀਤਾ, ਜਿੱਥੇ ਲਾਸ਼ਾਂ ਅਤੇ ਖੂਨ ਨੂੰ ਫਰਸ਼ ‘ਤੇ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉੱਪਰ ਅੱਗ ਲੱਗੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਵੀਡੀਓ ਵਿਚ ਇਹ ਵੀ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਹਮਲਾਵਰਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇਕ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਪਿੱਠ ‘ਤੇ ਪਏ ਇਕ ਵਿਅਕਤੀ ਦਾ ਗਲਾ ਵੱਢਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਚਾਰੇ ਹਮਲਾਵਰਾਂ ਨੂੰ ਇਮਾਰਤ ਦੇ ਅੰਦਰ ਜਾਣ ਅਤੇ ਦੂਰੀ ਤੱਕ ਧੂੰਆਂ ਉਡਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਖਤਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ISIS ਵੱਲੋਂ ਇਹ ਸਬੂਤ ਦੇਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਲੜਾਕਿਆਂ ਨੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਪੁਤਿਨ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸੀਨੀਅਰ ਅਧਿਕਾਰੀ ਯੂਕਰੇਨ ਨੂੰ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲੇ ਨਾਲ ਜੋੜਨ ਦੇ ਚਾਹਵਾਨ ਹਨ।